А.БААТАРХУЯГ: ӨНӨӨД “ЖИДҮҮ” ЧИНЬ ҮХЭРТ ХАЛДЧИХАЖ…
2019/10/20 1 Comment
А.Баатархуягийн шинэ өгүүлэлд маш их ухаарал өгөх асуудлууд багтжээ… Read more of this post
ЦИФРИЙН ЭДИЙН ЗАСГИЙН ТУХАЙ ТОВЧ ӨГҮҮЛЭХ НЬ
2019/10/18 1 Comment
Сүүлийн үед “цифрийн эдийн засаг” асар хурдан хөгжиж байна. Үүнийг монголоор “тоон эдийн засаг” гэж буулгаж болох боловч агуулгыг нь бүрэн илэрхийлж чадахгүй. Наад зах нь тоо, цифр хоёр их ялгаатай. Энэ удаад Москвагийн Их Сургуулийн Эдийн засгийн факультетийн декан, эдийн засгийн ухааны доктор Александр Аузаны лекцийг товчлон хүргэж байна… Read more of this post
АХИАД Л ТӨМӨР ЗАМЫН ХЭРҮҮЛ…
2019/10/12 2 Comments
Манай төмөр замын хэрүүл хэзээ ч дуусахгүй бололтой юм. Яагаад гэвэл төмөр замын чиглэлийн ямар ч зураг өрсөлдөгчийнх нь нүдэнд наад зах нь эдийн засгийн ямар ч ашиггүй, цаад зах нь Монгол Улсын тусгаар тогтнолд заналхийлсэн асуудал болон хувирдаг. Энэ удаад ОХУ-ын барьж буй Курогино-Кызыл чиглэлийн төмөр замыг Монголоор дамжуулж, Хятад руу татах асуудалтай холбогдон том хэрүүл эхлэх шинжтэй. Энэ тухай товч өгүүлсү…
Read more of this post
КОГНИТИВ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ТУХАЙ ТОВЧ ӨГҮҮЛЭХ НЬ
2019/10/08 1 Comment
Ойрдоо улс төр гэж давхисаар байгаад шинжлэх ухааныхаа тухай бүр мартчихаж. Одоо энэ “алдаа”-гаа засна аа. Эдүгээ шинжлэх ухаан хөгжөөд бараагүй хол хөгжиж шинэ үеийн цоо шинэ шинжлэх ухаанууд бий болж байна. Шинжлэх ухааны энэхүү эрчимтэй хөгжил нь манай хувьд хоёр асуудал үүсгэнэ. Нэг талаас шинжлэх ухааны хөгжлийг гүйцэх асуудал. Энэ ч манай нөхцөлд бараг боломжгүй, нэн хүнд. Нөгөө талаас шинэ шинжлэх ухааныг шууд авснаар зам алгасаж, дундаас нь дайрч орох өргөн боломж нээгдэж байна. Шинэ шинжлэх ухааны нэг нь когнитив шинжлэх ухаан юм. Когнитив гэдэг нь латины cognitio буюу мэдлэг, танин мэдэхүй гэсэн үгнээс гаралтай бөгөөд ухамсар, сэтгэлгээтэй холбоотой оюун ухаан үзэгдлүүдийг хэлдэг. Бүдүүн тоймоор “сэтгэлгээний”, “оюун ухааны” шинжлэх ухаан гэж төсөөлж болох байх. Энэ удаа когнитив шинжлэх ухааны талаар ОХУ-ын Эдийн засгийн Дээд Сургуулийн Социал шинжлэх ухааны факультетийн сэтгэл зүйн департаментын удирдагч, когнитив судалгааны Лабораторийн тэргүүлэх ажилтан, сэтгэл зүйн ухааны доктор Мария Фаликманы уншсан лекцийг товчлон орчуулж хүргэж байна. Яагаад товчлон орчуулсан гэхээр лекц нь их урт юм… Read more of this post
А.БААТАРХУЯГ: БУДДА БА БУДДИСТУУД…
2019/10/07 3 Comments
Нэг хүнээс ичиж байна гэтэл манай “буддистууд” “Би ичихгүй” гэдэг хөдөлгөөн өрнүүлж байх юм. Тэг, тэг.
Бас би асуусан юм, Буддизм ганцхан бурхантай байхад яагаад манай шашин олон бурхантай байна вэ? гэж… Манай буддистуудаас хэн ч хариулж чадаагүйгээр барахгүй уурсан хилэгнэж зүхэв. Read more of this post
АРДЧИЛЛЫН “ИХ ТЭСРЭЛТ” БА ТҮҮНИЙ ҮР ДҮН
2019/09/29 3 Comments
Манайхан засаглалын хэлбэрээр “онолдоод” сүйд болж байгааг бүгд мэднэ. Ямар ч улс үндэстэн “хамгийн сайхан” төртэй болохыг хүсэх нь мэдээжийн хэрэг. Энэхүү “хайх” үзэгдэл 1990-ээд оны үеэс тэсрэлт хэлбэртэй болсон. ЗХУ тэргүүтэй социалист систем нуран унасны дараа АНУ тэргүүтэй Барууны орнууд ардчилсан төрийг “хамгийн сайн” гэж сурталдав. Энэ нь ч тухайн үедээ дэндүү үнэмшилтэй байлаа. Ингээд Барууны сургааль зааврын дагуу дэлхийн даяар, ялангуяа хуучин социалист болон социалист чиг барижаатай орнуудад “шинэ, сайхан” ардчилсан төрүүдийг “бөөнөөр үйлдвэрлэж” эхлэв. Энэ аварга үйл явц дэлхий дахинаа өрнөөд даруй 30 жил болжээ. Одоо өөрчлөлт шинэчлэл хийсэн бүх улс гүрнүүд шинэ ардчилсан, зөв төр байгуулж чадсан уу ? гэсэн асуулт тавих цаг нэгэнт болжээ. Энэ тухай товч өгүүлсү… Read more of this post
ДЭН СЯОПИНИЙ УХААН
2019/09/26 3 Comments
БНХАУ байгуулагдсаны 70 жилийн ой энэ 10 дугаар сарын 1-нд болох гэж байна. Хятад энэ 70 жилд алдаа гажуудал байсан хэдий ч нийгмийн асар их дэвшил хийснийг дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрдөг. Энэ их амжилтын ноён оргил нь саяхан буюу 1980-аад онд Дэн Сяопиний удирдлагаар эхэлсэн шинэчлэл (модернизаци) юм. Хятадын шинэчлэлийн эцэг Дэн Сяопинийг манайхан ямар нэг хэмжээгээр мэдэх боловч яг юу хэлснийг нь огт мэддэггүй гэхэд болно. Дашрамд дурдахад ЗХУ энэ шинэчлэлийн ихэд сонирхон, Дэн Сяопиний зохиол бүтээлүүдийг орчуулж, зарим нэг эхлэл хийж байсан юм. Ингээд Дэн дарга 1979, 1980 онуудад Хятадын шинэчлэлийг эхлүүлэх үедээ гадаадын капитал, зах зээлийн эдийн засаг, шинэчлэлийн мөн чанарын талаар юу гэж хэлж байсныг түүний цөөн ишлэлээр нь харуулахыг хичээе. Бидний хувьд Хятадын шинэчлэл яаж эхэлсэн нь тун их сургамжтай, мөн одоо ч гэсэн бодууштай, авууштай санаа маш их… Read more of this post
ДАЙН ХИЙГЭЭД ТҮҮХЭН ДҮГНЭЛТИЙН ЗӨРЧЛҮҮД
2019/09/23 7 Comments
Сүүлийн үед Баабар, Д.Баярхүү, Б.Цэнддоо нарын түүх сонирхогчид толгойлон Халхын голын ялалтыг гутаан доромжлох цувралд аянд мордов. Тэд шинэ шинэ түүхэн баримт гарган ирж, Японы “зөв” байсан, ЗХУ-ын “буруу” байсан, монголчууд энэ ялалтыг тэмдэглэх ёсгүй гэж үхэр шиг зүтгэж байна. Дэлхийн улс гүрнүүд дайны тухай өөрийн гэсэн албан ёсны дүгнэлтээ хийж, түүнийгээ сурталчилдаг ба улс улсын дүгнэлтүүд өөр хоорондоо зохицоно, нийлнэ, нийцнэ гэж “номонд хазгай.” Албан ёсны дүгнэлтүүд мэдээж хэрэг үзэл суртал болон хувирдаг. Харин албан ёсны янз бүрийн дүгнэлт, эсрэг тэсрэг үзэл суртал дунд сургуулийн сурах бичигт хамгийн тод тусдаг юм. Ингээд Дэлхийн II дайныг хэрхэн дүгнэдэг талаар улсын улсын дунд сургуулийн сурах бичгээс жишээлэн авч үзье… Read more of this post
СУДЛААЧ
ДАШЗЭВЭГИЙН ГАНХУЯГ
